Budowa zewnętrzna
Ciało okrągłe, bocznie ścieśnione jedynie w partii trzonu ogonowego. Wąski, dolnie usytuowany otwór gębowy ma na górnej wardze sześć wąsików, cztery z przodu i dwa w kącikach warg. Brak fałdu podbródkowego. Przedni otwór nosowy rurkowaty i długi. Brak kolca ocznego (patrz gatunki z rodzaju Cobitis). Małe, wysoko umieszczone oczy. Przednia część czaszki mocno złączona z jej częścią tylną. Łuski bardzo drobne i cienkie. Brak ich w przedniej części grzbietu i na piersiach. Płetwa grzbietowa z 9-11, a odbytowa z 7-9 promieniami. Płetwa ogonowa zaokrąglona, nieznacznie wcięta lub prosta. Zęby gardłowe jednorzędowe, 8(9,10)-(10,9)8. Ubarwienie grzbietu i boków szare do brązowawego. Strona brzuszna biaława. Na płetwach grzbietowej i ogonowej rzędy ciemnych kropek. Osobniki żyjące w nie zanieczyszczonych wodach często mają na bokach ciała nieregularne, kropkowane wzory. Brak ich u ryb żyjących w brudnych wodach, a także bytujących w większych, głębszych rzekach. Maksymalna długość ciała wynosi 16 cm. Pęcherz pławny wszystkich ryb piskorzowatych odznacza się pewną właściwością; składa się on mianowicie z dwóch, zamkniętych jedna w drugiej, komór, przy czym ta zewnętrzna jest skostniała (u gatunków z rodzaju Noemacheilus).

 

Występowanie
W przejrzystych, płynących wodach krainy pstrąga, lipienia i brzany. Spotykany bywa również w niższych partiach rzek oraz przybrzeżnej strefie jezior o piaszczysto-żwirowym, słabo zamulonym dnie, zwłaszcza tam, gdzie występują głowacze i pstrągi.

 

Tryb życia
Wybitnie stanowiskowa, ryba denna przemieszczająca się maksymalnie w promieniu 500 metrów od miejsca swego pobytu. Dzień spędza zazwyczaj ukryta wśród kamieni i podwodnych korzeni, a ożywia się po zapadnięciu zmroku. Tarło od kwietnia do maja. Młode ryby rosną niezwykle szybko, uzyskując po pierwszym roku życia długość 7-8 cm. Dojrzewają w drugim lub trzecim roku. Maksymalny wiek 8 lat.

 

Odżywianie
Skorupiaki, larwy owadów, a także ikra ryb (zwłaszcza jelcy i kleni).

 

Ciekawostki
Inne, czasami całkowicie zapomniane nazwy śliza to… węgorzyk, ślizak, ślaz, ślipak, polak oraz ślęż.